Denk je aan een plantage, dan denk je al snel aan een stuk grond waarop gewassen in monocultuur verbouwd worden. Niets is minder waar in De Plantage in Meteren, West Betuwe. Hier grossiert een wijk in diversiteit. Samen met Laureen Geuther en Niels van Tiggelen van de gemeente West Betuwe lopen we door de wijk om te kijken welke bodem na 15 jaar is gelegd en wat er de komende jaren nog gezaaid wordt.
Meer dan 1.500 woningen komen er in De Plantage, waarvan een groot deel al bewoond is. In de deelgebieden De Buitenplaats en De Bastide heeft Van Wanrooij diverse projecten ontwikkeld en gebouwd. “Er worden nog zo’n 700 woningen door verschillende marktpartijen gebouwd”, vertelt ontwikkelaar Michael van den Brink. Hij heeft De Plantage sinds 2011 zien groeien. “Dat de wijk pas op de helft is, heeft diverse oorzaken. Ook de nieuwbouwmarkt in de Betuwe is door crises aan verandering onderhevig. Maar als je hier zo loopt, dan hebben we met de gemeente West Betuwe een puike prestatie neergelegd; namelijk een goede woonwijk realiseren waar mensen met plezier wonen.”
Lekker bouwen
We zijn net onderweg als de eerste pluim al wordt uitgedeeld door Michael. “Het is voor aannemers lekker bouwen hier. Dat komt omdat Niels zich hier al jaren ontfermt over de civiele werkzaamheden.” Niels van Tiggelen is als projectleider betrokken bij alle projecten, van bouw- en woonrijp maken tot de inrichting van het openbaar gebied. “Ik zorg dat aannemers hier graag komen, door bouwplaatsen en bouwwegen netjes aan te leggen. Het is een puzzel, maar ik zorg dat ze hier niet in de blubber hoeven te werken. Tegelijkertijd moet de openbare ruimte een bepaalde kwaliteit krijgen voor de nieuwe bewoners. Het kost veel aandacht om te zorgen dat de bouwlogistiek niet knelt met het woon-werkverkeer.”
Wooncarrière faciliteren
Ook Laureen Geuther heeft de wijk stap voor stap zien groeien. Als overall projectleider is ze sinds 2019 betrokken geraakt bij De Plantage. “Ik zit met ontwikkelaars als Michael om tafel om afspraken te maken over de invulling van verschillende deelplannen en vervolgens de uitontwikkeling van de kavels. De belangrijkste opgave voor nu is om de tien jaar oude plannen van de derde fase te gaan herijken met de kennis van nu. De nieuwe projecten moeten aansluiten op veranderende wensen en eisen als het gaat om duurzaamheid, klimaatadaptatie en natuurinclusiviteit. Daar gaan we als gemeente vol op inzetten. We zien mensen uit de eerste fase doorverhuizen naar de tweede fase en er wordt al interesse getoond voor de derde fase. Bewoners wonen hier met tevredenheid. Het is gewoon een hele aangename woonomgeving. Wooncarrière maken binnen de buurt zien wij als een groot compliment en dat moeten we blijven faciliteren.”
Nieuwe eisen versus haalbaarheid
De gebiedsontwikkeling loopt langer dan gehoopt, maar Niels is trots dat er nooit aan het beeldkwaliteitsplan is getornd. “Wat er ook in de markt gebeurt, we houden altijd vast aan het beeld dat we voor ogen hebben. En ja, dan duurt het misschien wat langer, maar dan hebben we straks wel die gewilde wijk.” In de laatste fase gaat de gemeente iets meer vernieuwen en het wensen- en eisenpakket uitbreiden. Laureen: “Dat heeft z’n weerslag op de haalbaarheid. We willen de aantallen woningen bouwen die contractueel met de marktpartijen zijn vastgelegd, maar ook klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen, energiezuinige woningen maken, een goede openbare ruimte creëren, maatschappelijke voorzieningen toevoegen en betaalbare woningen bouwen. Krijgen we dat allemaal wel gerealiseerd binnen de exploitatie? Daar zit het spanningsveld, want als gemeente zitten we met het risico van de grondexploitatie.”
De kracht van Optio
Lopend door de wijk is in vrijwel iedere straat een project met Optio-woningen te vinden. “Ik herken ze enigszins”, zegt Michael, “omdat dit type woningen ook elders in de wijk en in het land in verschillende vormen en maten te vinden zijn. Vaak heeft de gevel een andere look and feel.” Volgens Laureen ligt hier de grote kracht van standaardisatie. “Daardoor konden we hier per fase in een hoog tempo woningen bouwen waar op dat moment veel behoefte aan was. Gaandeweg zijn we steeds meer rijwoningen en tweekappers gaan bouwen, wat ook mensen van buiten de regio aantrekt. Daardoor groeide de wijk de afgelopen jaren hard.”
De kracht van Optio
Lopend door de wijk is in vrijwel iedere straat een project met Optio-woningen te vinden. “Ik herken ze enigszins”, zegt Michael, “omdat dit type woningen ook elders in de wijk en in het land in verschillende vormen en maten te vinden zijn. Vaak heeft de gevel een andere look and feel.” Volgens Laureen ligt hier de grote kracht van standaardisatie. “Daardoor konden we hier per fase in een hoog tempo woningen bouwen waar op dat moment veel behoefte aan was. Gaandeweg zijn we steeds meer rijwoningen en tweekappers gaan bouwen, wat ook mensen van buiten de regio aantrekt. Daardoor groeide de wijk de afgelopen jaren hard.”
Intensief
De vlonders, de kades en de uitstraling van de woningen passen bij het idee van een vestingstadje. Met gebakken stenen, gemetselde kademuren en rijke grachten is De Bastide een mooi geheel. “Kwaliteit geeft identiteit aan de wijk”, zegt Niels. “Hoe de samenwerking ook loopt, kwaliteit staat altijd voorop. De marktpartijen hebben in De Plantage zeggenschap in de stedenbouwkundige opzet van de deelplannen. Het stedenbouwkundig bureau Wissing vormt daar een belangrijke schakel in en werkt in goede en intensieve samenwerking met ontwikkelaars en de gemeente alle deelplannen verder uit. Hoe moeilijk het soms ook is, we blijven met elkaar naar kansen kijken en nemen vooral niet de binnenbocht. Omdat we nu al een aantal jaren samenwerken, is dat ook geen issue meer. We zitten er hetzelfde in en dat werkt gewoon heel prettig.”
Senioren ‘lokken’
Aangekomen in De Buitenplaats, zien we een aantal onbebouwde kavels. Michael: “Ons eigen bouwbedrijf start binnenkort met de bouw van 17 woningen in Parkzicht en 35 woningen in De Kantelen.” Verderop zien we een aantal seniorenwoningen. “Senioren proberen we meer naar deze wijk te krijgen”, zegt Laureen. “Dat lukt steeds beter, omdat kinderen en kleinkinderen hier ook wonen en omdat we producten maken die aansluiten bij hun wensen. Het zorgt voor diversiteit in de wijk. Maar het punt blijft die eigen, ruime woning. Voor veel senioren is het een hele stap om daadwerkelijk een overgang te maken naar een gelijkvloerse seniorenwoning in een nieuwbouwwijk. Maar omdat het elders de doorstroming bevordert, blijft het in De Plantage onze aandacht houden.”
Parkzicht